Czym jest szkliwo? Pewnie każdy z nas zadawał sobie takie pytanie niejednokrotnie, a odpowiedź wydawała się całkiem oczywista. Bo przecież wszyscy mniej więcej wiemy jak zbudowane są nasze zęby, niestety czasami zapominamy jak ważne jest to aby o nie dbać i w jaki sposób to robić.

Szkliwo to jedna z najtwardszych tkanek w ludzkim organizmie. Jego rolą jest ochrona wnętrza zęba, które jest zdecydowanie mniej odporne na czynniki zewnętrzne i stosunkowo miękkie. Dodatkowo to właśnie we wnętrzu zęba skupione są nerwy i naczynia krwionośne. Szkliwo osłania je oraz chroni zęby przez ich codziennym zużywaniem się. Te może wynikać z gryzienia i żucia, skrajnych wartości temperatur przyjmowanych pokarmów i napojów oraz kwasów i innych związków chemicznych, które pojawiają się w naszej jamie ustnej.

Gdy nasze szkliwo zaczyna się zużywać możemy odczuwać nadwrażliwość, spowodowaną np. przyjęciem zimnego lub ciepłego pokarmu. Nieistniejące wtedy szkliwo lub jego cienka warstwa nie jest w stanie zapewnić ochrony zębowi, w którym mikroskopijne kanaliki ulegają odsłonięciu i przepuszczają bodźce (w tym przypadku ciepła lub zimna). Oczywiście nie jest to jedyny skutek zużywającego się szkliwa, które nie zapewnia już ochrony przed próchnicą i jest jej częstą przyczyną. Szkliwa nie da się naprawić, dlatego tak ważne jest jego pielęgnowanie i dbanie o nie.

Zużywanie się szkliwa powodują różne czynniki takie jak kwas w płytce nazębnej, napoje – kwaśne, gazowane, z dużą zawartością cukru, wino. Również posiłki nie powinny mieć zbyt dużej zawartości cukru i kwasów. Zły wpływ na warstwę szkliwa ma również kwas żołądkowy, który wiąże się z problemami trawienia czy schorzeniami typu bulimia. Zużycie może być spowodowane również suchością w jamie ustnej (ślina pomaga neutralizować kwasy i wymywać resztki jedzenia).

Mogłoby się wydawać, że każdy z nas wie jak zadbać o zęby i szkliwo – trzeba długo, intensywnie i porządnie szczotkować zęby. Nic bardziej mylnego! Zbyt częste i intensywne szczotkowanie zębów negatywnie wpływa na szkliwo i jego grubość. Dodatkowo nie powinno się szczotkować tuż po spożyciu kwaśnych pokarmów, a po szczotkowaniu z użyciem pasty z fluorkiem nie powinno się płukać jamy ustnej wodą.
Objawami zużycia szkliwa może być nadwrażliwość, niewielkie przebarwienia i pożółknięcie zębów czy „wypolerowana” powierzchnia i brzegi zęba. W późniejszym okresie zęby mogą się wręcz robić przezroczyste – szkliste, a na krawędziach zęba mogą być widoczne niewielkie pęknięcia i nierówności.

Jak więc radzić sobie z odpowiednią higieną nie narażając szkliwa na zużycie?

1. Ograniczaj spożywanie kwaśnych potraw i napojów ( tj.: owoce cytrusowe, soki, wino)
2. Ograniczaj spożywanie produktów o wysokiej zawartości cukru.
3. Po spożyciu kwaśnego napoju lub pokarmu wypłucz jamę ustną wodą.
4. Napoje gazowane i soki owocowe pij przez słomkę skierowaną ku tylnej części jamy ustnej (tak aby ominąć zęby).
5. Nie przetrzymuj w ustach kwaśnych napojów.
6. Aby zneutralizować kwasy, zakończ posiłek szklaną mleka lub kawałkiem sera.
7. Po posiłku żuj gumę bez cukru, ona również wpływa neutralizująco na kwasy i dodatkowo zwiększy przepływ śliny.
8. Jeśli masz problemy z suchością jamy ustnej pij więcej wody.
9. Lecz wszelkie schorzenia związane z trawieniem (np. refluks żołądkowo-przełykowy, bulimia)
10. Używaj miękkiej szczoteczki i unikaj częstego i intensywnego szczotkowania.
11. Jeżeli jadłeś lub piłeś coś kwaśnego odczekaj co najmniej godzinę zanim umyjesz zęby.
12. Stosuj pastę do zębów z fluorem dwa razy dziennie – aby ochronić zęby przed erozją kwasową i próchnicą poprzez przywracanie twardości szkliwa.
13. Stosuj płyn do płukania jamy ustnej z fluorkiem w celu dodatkowej ochrony. Płyn może dotrzeć tam, gdzie nie dotrze szczoteczka.